Στο συνημμένο μπορείτε να βρείτε την συνέντευξη του σκηνοθέτη Roméo Castellucci που δόθηκε στους ψυχαναλυτές Bruno de Halleux και Marc Segers. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ψυχανάλυσης της Σχολής του Φροϊδικού Αιτίου στο Βέλγιο, Quarto νο 123.
Δημοσιεύεται στα ελληνικά με την έγκριση των συντακτών και του σκηνοθέτη, σε μετάφραση της Μυρτώς Κομνηνού.
Συνέντευξη με τον R.Castellucci
Παρουσίαση του θέματος του συνεδρίου ΝΛΣ 2025 από την Πατρισιά Μποσκέν-Καρόζ
Μετάφραση Έλφη Κιλλαχίδου Λεφέβρ
Οι οδυνηροί έρωτες
Ο τίτλος, « Οι οδυνηροί έρωτες », συνηχεί με τους « δυστυχείς έρωτες». Φέρνει στο νου την δραματική, την τραγική διάσταση του έρωτα ή των ερώτων. Ο ίδιος ο όρος «οδυνηρός», αφήνει να διαφαίνεται μια χροιά υπερβολής στη δοκιμασία του πόνου. Έτσι, ορισμένα συναισθήματα, όπως η λύπη, είναι ενδεικτικά μιας δυσφορίας, ενώ άλλα, όπως το άγχος, αφήνουν να διαφαίνεται ότι το όριο του υποφερτού έχει διαρραγεί. Ο Φρόιντ τοποθέτησε στο κέντρο της προβληματικής του ψυχικού πόνου την ισχύουσα μεταξύ της αρχής της ευχαρίστησης και του πέραν της αρχής της ευχαρίστησης ένταση. Ο Λακάν, από την πλευρά του, έφερε στο φως μία ανοίκεια ικανοποίηση, ένα μίγμα ευχαρίστησης και πόνου, που ονόμασε με τον όρο απόλαυση.
Jacques-Alain Miller
Παρατήρηση για την διάσχιση της μεταβίβασης
Ανακοίνωσα μια παρατήρηση για τη διάσχιση της μεταβίβασης. Μπορεί να συνοψιστεί σε μια φράση: Δεν υπάρχει διάσχιση της μεταβίβασης. Αναμφίβολα, είναι σκόπιμο να σχολιάσω και να αναπτύξω αυτήν την παρατήρηση. Δεν υπάρχει διάσχιση της μεταβίβασης όπως υπάρχει με την έννοια εκείνου που ονομάζουμε διάσχιση της φαντασίωσης.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑΣ
Προβληματική
H επιστροφή της πατριαρχίας
Αν υποθέσουμε ότι το ζήτημα της πατριαρχίας είχε ξεπεραστεί, επιστρέφει σήμερα δυναμικά και θα μπορούσε ακόμα και να θεωρηθεί υπεύθυνο για τη σύγχρονη δυσφορία. Αναδύθηκε από τις μελέτες που μας έρχονται από τα αμερικανικά πανεπιστήμια και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που τις αναπαραγάγουν. Το ακούμε όμως και στον λόγο των αναλυομένων. Από αυτή ακριβώς την κλινική σκοπιά θα προσεγγίσουμε το θέμα της πατριαρχίας προκειμένου να εξετάσουμε τις επιπτώσεις της σε ζητήματα της σύγχρονης κοινωνίας.
«Όλος ο κόσμος είναι τρελός»
AMP 2024
Jacques-Alain Miller
Αφιερώνω αυτή τη διάλεξη στην Αντζελίνα Χαράρι (Angelina Harari), που,
ως πρόεδρος για τέσσερα χρόνια, καθοδήγησε τη ζωή
της Παγκόσμιας Εταιρίας Ψυχανάλυσης (AMP)
άλλοτε με τραχύ κι άλλοτε με απαλό χέρι, πάντα εύστοχα.
Εναπόκειται σ’ εμένα να δώσω το τίτλο των συνεδρίων της AMP. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Έχει επικρατήσει ως συνήθεια, έχει γίνει ένα είδος παράδοσης - προσοχή κίνδυνος! Δεν θα είναι πάντα έτσι. Αλλά υποθέτω πως αυτή η στιγμή δεν έχει έρθει ακόμη. Οπότε συνεχίζω. Το επόμενό μας συνέδριο θα έχει τίτλο: Όλος ο κόσμος είναι τρελός.
Πλαίσιο
Όπως και ο τίτλος του παρόντος συνεδρίου - Η γυναίκα δεν υπάρχει -, το Όλος ο κόσμος είναι τρελός είναι ένας αφορισμός του Λακάν. Τον ψάρεψα από ένα μικροσκοπικό γραπτό, που συνέταξε ο Λακάν κατόπιν αιτήματός μου. Επρόκειτο, τότε, για την υπεράσπιση του Τμήματος Ψυχανάλυσης της Vincennes, του οποίου η ύπαρξη στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου Paris 8 απειλούνταν. Εξακολουθεί εξάλλου, κάθε χρόνο, να απειλείται για λόγους συγκυριακούς, αλλά και για έναν δομικό λόγο. Η αλήθεια είναι ότι, όπως γράφει ο Λακάν, η ψυχανάλυση δεν είναι αντικείμενο διδασκαλίας. Αυτό οφείλεται στην αντίθεση, που αποκαλώ δομική, μεταξύ αναλυτικού και πανεπιστημιακού λόγου, μεταξύ της πάντοτε υποτιθέμενης στην πρακτική της ψυχανάλυσης γνώσης και της εκτεθειμένης γνώσης που κυριαρχεί στον πανεπιστημιακό λόγο. Δεν θα αναπτύξω αυτή την πολύ γνωστή σ’ εμάς αντίθεση.(...)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ
JAM-Όλος ο κόσμος είναι τρελός
Ζακ-Αλέν Μιλέρ
Αναδιάταξη των φροϊδικών εννοιών
Σας έδωσα την τελευταία φορά μια απεικόνιση των τρόπων απόλαυσης, με τον διασκεδαστικό χαρακτήρα που αυτή η απεικόνιση ενέχει. Πρόκειται σήμερα να προσδιορίσω τη θεμελίωση της απεικόνισης αυτής, θεμελίωση που έγκειται, για να το πούμε συνοπτικά, στη σύζευξη του τρόπου απόλαυσης και της επανάληψης. Για να ξαναπιάσω αυτό το ζήτημα, όχι στο επίπεδο των απεικονίσεων, αλλά των εννοιών, προτείνω να ξεκινήσουμε από τη σειρά των τεσσάρων θεμελιωδών εννοιών που διατύπωσε ο Λακάν στο 11ο Σεμινάριό του, όπου αποπειράθηκε να συνοψίσει το κεκτημένο των δέκα πρώτων χρόνων της διδασκαλίας του προκειμένου να εγκαινιάσει τη συνέχεια. Οι τέσσερις αυτές θεμελιώδεις έννοιες συνιστούν μια επιλογή που έκανε ο Λακάν από το έργο του Φρόιντ, μάλιστα και οι τέσσερις είναι έννοιες που διατύπωσε ο Φρόιντ. Τις επέλεξε άραγε για να τις διατηρήσει; Η απάντησή μου είναι αρνητική. Τις διατύπωσε –έτσι το αντιλαμβάνομαι σήμερα– προκειμένου να καταδείξει ότι εκεί ενεργοποιείται η ίδια ακριβώς δομή, πράγμα που τον οδηγεί, αν όχι στο να τις εγκαταλείψει, πάντως στο να τις υπερκεράσει μέσω ακριβώς της αναγωγής τους σε μια κοινή για όλες δομή. Η εν λόγω σειρά είναι η εξής: το ασυνείδητο, η επανάληψη, η μεταβίβαση, η ενόρμηση. Η επιλογή αυτή, από το έργο του Φρόιντ, που έκανε ο Λακάν αποσκοπεί στο να αναγάγει τη φροϊδική εννοιολόγηση στη δική του. Αυτό ακριβώς θα επιχειρήσω να δείξω σήμερα.
Δέσποινα Ανδροπούλου
Δεσμοί και εξουσίες στη Σχολή του Λακάν
«Κοινωνικός δεσμός», «κρίση της εξουσίας»... Είναι εκφράσεις στις οποίες συναντάμε συχνά τα δύο κύρια σημαίνοντα του τίτλου που επέλεξα για την παρέμβασή μου, με τρίτο σημαίνον τη Σχολή που ίδρυσε ο Ζακ Λακάν το 1964.[1]
Τα ερωτήματα που προκύπτουν από τον τίτλο θα μπορούσαν να διατυπωθούν ως εξής:
Eξ ου και το τρίτο ερώτημα:
Ντόσια Αβδελίδη
«Δεν υπάρχει ψυχαναλυτική εκπαίδευση»
«Δεν υπάρχει ψυχαναλυτική εκπαίδευση».[1] Πρόκειται για έναν αφορισμό του Λακάν, τον οποίο ανακοινώνει το 1973. Παραθέτω: «Θα πρέπει να μάθετε να σημειώνετε τα πράγματα για τα οποία δεν μιλώ – δεν μίλησα ποτέ για ψυχαναλυτική εκπαίδευση, μίλησα για μορφώματα του ασυνειδήτου.[2] Δεν υπάρχει ψυχαναλυτική εκπαίδευση. Από την ανάλυση προκύπτει μια εμπειρία, η οποία είναι εντελώς λάθος να χαρακτηρίζεται εκπαιδευτική. Η εμπειρία δεν είναι εκπαιδευτική. Για ποιο λόγο άραγε νομίζετε πως προσπάθησα να εξαλείψω εντελώς τον όρο εκπαιδευτική και μίλησα για καθαρή ψυχανάλυση;».[3] Ο όρος εκπαιδευτική ψυχανάλυση παραπέμπει στην αξιολόγηση και στον λόγο του Κυρίου. Ωστόσο το στοίχημα του Λακάν ήταν να απομονώσει την ουσία του ψυχαναλυτικού λόγου και να δημιουργήσει μια Εταιρεία, η οποία να μην διέπεται από τον λόγο του Κυρίου.
